Doświadczenia z dzieciństwa i aktywność neotyczna a nasilenie problemów psychicznych u dorosłych z rodzin z problemem alkoholowym
Krzysztof Gąsior, Jan Chodkiewicz
DOI:10.14691/CPPJ.21.2.181
Rocznik: 2015 Tom: 21 Numer: 2
Strony: 181-193
Wprowadzenie. Celem badań było określenie związków między niekorzystnymi doświadczeniami dzieciństwa a stresem pourazowym i problemami przystosowawczymi w kontekście czynników chroniących jakimi są aktywności noetyczne związane z poczuciem sensu życia u DDA. Metoda. W badaniach zastosowano: Children of Alcoholics Scenning Test Jones’a (CAST), Skala Dysfunkcjonalności Rodziny Pochodzenia Gąsiora (SDRP), Skala Klinicznych Objawów Psychopato-logicznych Derogatis’a, Lipman’a i Covi (SCL-90), Inwentarz Symptomów Traumatycznych (TSI-A) Briere’a, Aktywności Noetyczne (TND) Popielskiego oraz ankietę dot. funkcjonowania społecznego Gąsiora. Badana grupa liczyła 350 DDA. Średnia wieku badanych wynosiła 30.2 lat, (70% kobiety). Do opracowania statystycznego wykorzystano analizę skupień, analizę wariancji oraz modelowanie strukturalne metodą PLS-SEM/PM. Wyniki. Wynik analiz pozwoliły na wyodrębnienie trzech typów doświadczeń z dzieciństwa związanych z nasileniem czynników traumatycznych i funkcjonowaniem rodziców. Typy doświadczeń były istotnie powiązane z ogólnym psychologicznym dystresem i nasileniem stresu pourazowego. Aktywności noetyczne odnoszące się do umiejętności budowania oparcia w sobie, kształtowania celów życiowych oraz poczucia sensu życia są istotnym czynnikiem chroniącym przed problemami psychopatologicznymi. Wnioski. Doświadczenia dzieciństwa DDA są istotnie zróżnicowane. Powiązane są one z nasileniem stresu pourazowego i problemami przystosowawczymi u DDA. Umiejętności noetyczne są ważnym czynnikiem chroniącym przed psychopatologią. Podsumowanie. Związki między niekorzystnymi doświadczeniami dzieciństwa a ich efektami w różnych fazach życia wymagają dalszych badań uwzględniających działanie czynników chroniących.