Array
(
    [id] => 64
    [date] => 2016-08-03
    [doi] => 10.14691/CPPJ.21.2.257
    [title] => Reaktancja w motywacji zadaniowej gimnazjalistów
    [title_en] => REACTANCE IN JUNIOR HIGH SCHOOL STUDENTS TASK MOTIVATION
    [authors] => Zofia Dołęga
    [abstract] => 
Przedmiotem pracy była analiza charakteru psychologicznych zmian wynikających z programu celowego wzbudzenia motywacji zadaniowej u gimnazjalistów (14-15 rok życia, N=37). Celem programu, jaki przedstawiono uczniom, było wykazanie się odpowiedzialnością w zakresie odpowiednio pełnionej opiekuńczej troski. Pierwszy etap zadania polegał na dobrowolnym uczestnictwie uczniów w zorganizowanym przez pedagoga szkolnego warsztacie dotyczącym etyki odpowiedzialności. Drugi, bazował na metodyce eksperymentu naturalnego. Uczestnicy losowo zostali przydzieleni do dwóch grup: eksperymentalnej (n=17) i kontrolnej (n=20). W grupie eksperymentalnej powierzono zadanie opiekuńcze polegające na tygodniowej opiece nad elektronicznym zwierzątkiem (Tamagotchi) z jednoczesnym prowadzeniem specjalnego dzienniczka. W grupie kontrolnej, poza udziałem w warsztacie o rolach opiekuńczych i wadze odpowiedzialnych zachowań, nie przewidziano żadnych innych oddziaływań. Dzień po zakończeniu części eksperymentalnej przeprowadzono ankietę skierowaną do uczestników grupy eksperymentalnej. Zawierała informacje i opinie uczniów na temat przebiegu projektu, wzburzonej motywacji, o napotkanych trudnościach i sposobach ich pokonania oraz ewentualnej chęci kontynuowania zadania. Pomiar poczucia podmiotowej odpowiedzialności przeprowadzono za pomocą specjalnie przygotowanego w procedurze Varimax czteroczynnikowego Kwestionariusza Poczucia Odpowiedzialności (KO) (czynniki: stosunek do obowiązków, samodzielność działania, świadomość odpowiedzialności, lokalizacja przyczyn odpowiedzialności). Reaktancję zmierzono nasileniem repulsywnych tendencji autonomizacyjnych w Skali Autonomii w Okresie Dorastania (PIA). Oba narzędzia mają zadowalające właściwości psychometryczne. Do analiz statystycznych zastosowano nieparametryczne testy istotności różnic oraz metodykę korelacyjną. W pretestach grupy nie różniły się istotnie w zakresie mierzonych zmiennych. W toku realizacji zadania opiekuńczego uzyskano efekt spadku motywacji zadaniowej uczniów z grupy eksperymentalnej istotnie większy niż w grupie kontrolnej, na co wskazywał wzrost ujemnych korelacji między reaktancją a poszczególnymi czynnikami odpowiedzialności składającymi się na odpowiedzialność ogólną (oprócz czynnika świadomości odpowiedzialności). Zostały potwierdzone hipotezy robocze o rosnącym w toku realizacji zadania oporem psychologicznym silniejszym w grupie eksperymentalnej niż kontrolnej. W świetle uzyskanych rezultatów sformułowano wniosek ogólny o prawdopodobnym dużym udziale typowego dla wczesnej adolescencji mechanizmu reaktancji wzbudzanego nieswoiście, tj. w odpowiedzi na sam udział w programach edukacyjno-wychowawczych-profilaktycznych. Mechanizm ten może być powodem niskiej ich efektywności.

    [abstract_en] => 
    [keywords] => autonomia, odpowiedzialność, reaktancja, uczniowie, wczesna adolescencja
    [keywords_en] => 
    [file_path] => /files/articles/2015-21-reaktancja-w-motywacji-zadaniowej-gimnazjalistw.pdf
    [okladka] => psychologia_srodowiska_I_ekologiczna.jpg
    [rocznik] => Rocznik: 2015 Tom: 21 Numer: 2
    [strony] => 257-265
)