Array
(
    [id] => 34
    [date] => 2015-03-26
    [doi] => 10.14691/CPPJ.21.2.139
    [title] => Egoistyczni czy oszukani. Syndrom NIMBY na przykładzie inwestycji drogowych
    [title_en] => SELFISH OR CHEATED: NIMBY SYNDROME ON EXAMPLE OF ROAD INVESTMENTS
    [authors] => Antoni Wontorczyk
    [abstract] => 

Syndrom NIMBY (not in my backyard) w literaturze naukowej najczęściej definiowany jest  jako opór części społeczności lokalnej wobec inwestycji środowiskowych o znaczeniu ogólnospołecznym takich jak budowle: energetyczne, transportowe, ekologiczne, penitencjarne, edukacyjne, rozrywkowe, sportowe a nawet ochrony zdrowia. W klasycznych rozumieniu postawa NIMBY ujmowana jest przede wszystkim jako sprzeciw pewnej grupy mieszkańców wobec inwestycji z uwagi na jej lokalizację w przestrzeni geograficznej i  postrzegana jako konflikt o charakterze przestrzennym. Współcześnie syndrom NIMBY rozumiany jest znacznie szerszej. W najwęższym, skrajnym znaczeniu eksponuje się głównie aspekt psychologiczny postawy NIMBY zwracając uwagę na egoistyczną, aspołeczną postawę jednostki. W ujęciu najszerszym postawę NIMBY rozpatruje się z pozycji wielu aspektów: psychologicznego, społecznego, ekonomicznego, edukacyjnego, ekologicznego itd.. W ostatnich latach badania naukowe nad tych zagadnieniem coraz częściej koncentrują się jednak na samych procesach kształtowania się postawy NIMBY i podejmowania decyzji. Zaprezentowane w tym tekście badania dotyczą aspektu dynamiki postaw. Problem NIMBY analizowano na przykładzie inwestycji drogowych jakimi są obwodnice miast. Badania zrealizowano wśród mieszkańców Żyrardowa i Opoczna gdzie w ostatnich latach inwestycje takie zostały wykonane. Negatywne postawy wobec inwestycji drogowych analizowano z perspektywy jakości życia w przestrzeni ekologicznej zwracając uwagę na takie zagadnienia jako komfort życia, poczucie tożsamości przestrzennej, patologię społeczną oraz walory rekreacyjne otoczenia. W efekcie zrealizowanych badań okazało się, że najsilniejszym moderatorem postawy NIMBY jest dostrzeganie wzrostu patologii społecznych w otoczeniu przestrzennym oraz doświadczanie pogorszenia komfortu życia. Wykazano również, że postawy NIMBY mogą ulec zmianie w kierunku BIMBY (build in my back yard), ale co może  zdumiewać możliwy jest również proces odwrotny, przekształcenie postawy BIMBY w postawę NIMBY. Proces ten może zachodzić w niesprzyjających okolicznościach takich jak: niedbale przygotowywane inwestycje, nierzetelnie prowadzone konsultacje społeczne, dokonywanie zmian w projekcie w trakcie wykonywania inwestycji itp.. Okoliczności te wzmacniają poczucie niezadowolenia społecznego i w konsekwencji rodzą poczucie krzywdy i oszukania u jednostek, które doświadczyły takich działań.

[abstract_en] =>

The ‘NIMBY’ (Not In My Back Yard) concept is commonly used to explain public opposition to new developments near houses and communities, such as: wind farms, electricity pylons, large dams, medium and maximum security prisons, commercial nuclear power plants, and gambling casinos. Despite its common use, the concept has been extensively critiqued by social scientists as a not so useful concept for research and practice. In this paper we are especially interested in environmental conflicts with road bypass constructions. Although almost all road bypasses are constructed along existing traffic corridors, they sometimes infringe on areas of environmental or sentimental value. They may not directly create social problems but can serve as a conduit for people who bring social problems (such as crime) to new areas. They change access and transportation costs which may create local competitive advantages as well as disadvantages to a previously isolated community - whether or not a road bypass has a stimulative effect on the area that is influenced by a variety of factors. This paper explores three research points: (i) describing the environmental attitudes of a population in close proximity to the road bypass, (ii) determining the influence that proximity has on attitudes towards road bypasses, and (iii) determining if the Not-In-My-Backyard (Nimby) phenomenon is appropriate for explaining human perception of road bypasses. The survey questionnaire was developed to explore perception of road bypasses in Opoczno and Żyrardów (cities), as well as general attitudes towards the roads, especially road bypasses. As a result of completed studies it was found that the strongest moderator of NIMBY attitude is seeing the growth of social pathologies in the environment and spatial experience deterioration in quality of life. It was also shown that the NIMBY attitude may change towards BIMBY (build in my back yard), and vice versa. This process may occur under adverse circumstances such as carelessly made investments, unreliable carried out public consultations that aim at making changes to the project during its execution, etc. These facts strengthen the sense of social discontent and consequently generate a sense of injustice and deceit in individuals who have experienced such behavior. 

[keywords] => NIMBY, road bypasses, quality of life, environmental conflicts [keywords_en] => NIMBY, road bypasses, quality of life, environmental conflicts [file_path] => /files/articles/2015-21-egoistyczni-czy-oszukani.-syndrom-nimby-na-przykadzie-inwestycji-drogowych.pdf [okladka] => psychologia_srodowiska_I_ekologiczna.jpg [rocznik] => Rocznik: 2015 Tom: 21 Numer: 2 [strony] => 139-149 )
egoistyczni-czy-oszukani.-syndrom-nimby-na-przykadzie-inwestycji-drogowych

Egoistyczni czy oszukani. Syndrom NIMBY na przykładzie inwestycji drogowych

okladka
SELFISH OR CHEATED: NIMBY SYNDROME ON EXAMPLE OF ROAD INVESTMENTS

Antoni Wontorczyk

DOI:10.14691/CPPJ.21.2.139

Rocznik: 2015 Tom: 21 Numer: 2
Strony: 139-149

Syndrom NIMBY (not in my backyard) w literaturze naukowej najczęściej definiowany jest  jako opór części społeczności lokalnej wobec inwestycji środowiskowych o znaczeniu ogólnospołecznym takich jak budowle: energetyczne, transportowe, ekologiczne, penitencjarne, edukacyjne, rozrywkowe, sportowe a nawet ochrony zdrowia. W klasycznych rozumieniu postawa NIMBY ujmowana jest przede wszystkim jako sprzeciw pewnej grupy mieszkańców wobec inwestycji z uwagi na jej lokalizację w przestrzeni geograficznej i  postrzegana jako konflikt o charakterze przestrzennym. Współcześnie syndrom NIMBY rozumiany jest znacznie szerszej. W najwęższym, skrajnym znaczeniu eksponuje się głównie aspekt psychologiczny postawy NIMBY zwracając uwagę na egoistyczną, aspołeczną postawę jednostki. W ujęciu najszerszym postawę NIMBY rozpatruje się z pozycji wielu aspektów: psychologicznego, społecznego, ekonomicznego, edukacyjnego, ekologicznego itd.. W ostatnich latach badania naukowe nad tych zagadnieniem coraz częściej koncentrują się jednak na samych procesach kształtowania się postawy NIMBY i podejmowania decyzji. Zaprezentowane w tym tekście badania dotyczą aspektu dynamiki postaw. Problem NIMBY analizowano na przykładzie inwestycji drogowych jakimi są obwodnice miast. Badania zrealizowano wśród mieszkańców Żyrardowa i Opoczna gdzie w ostatnich latach inwestycje takie zostały wykonane. Negatywne postawy wobec inwestycji drogowych analizowano z perspektywy jakości życia w przestrzeni ekologicznej zwracając uwagę na takie zagadnienia jako komfort życia, poczucie tożsamości przestrzennej, patologię społeczną oraz walory rekreacyjne otoczenia. W efekcie zrealizowanych badań okazało się, że najsilniejszym moderatorem postawy NIMBY jest dostrzeganie wzrostu patologii społecznych w otoczeniu przestrzennym oraz doświadczanie pogorszenia komfortu życia. Wykazano również, że postawy NIMBY mogą ulec zmianie w kierunku BIMBY (build in my back yard), ale co może  zdumiewać możliwy jest również proces odwrotny, przekształcenie postawy BIMBY w postawę NIMBY. Proces ten może zachodzić w niesprzyjających okolicznościach takich jak: niedbale przygotowywane inwestycje, nierzetelnie prowadzone konsultacje społeczne, dokonywanie zmian w projekcie w trakcie wykonywania inwestycji itp.. Okoliczności te wzmacniają poczucie niezadowolenia społecznego i w konsekwencji rodzą poczucie krzywdy i oszukania u jednostek, które doświadczyły takich działań.

NIMBY, road bypasses, quality of life, environmental conflicts