Array
(
[id] => 110
[date] => 2017-12-12
[doi] => 10.14691/CPPJ.23.2.217
[title] => Praca jako wartość a wartość pracy i godność pracownika
[title_en] => WORK AS A VALUE IN THE CONTEXT OF THE MATERIAL VALUE OF WORK AND THE DIGNITY OF AN EMPLOYEE
[authors] => Grażyna Ancyparowcz
[abstract] => Poglądy na pracę – jedną z fundamentalnych wartości w życiu człowieka, rodziny i całych narodów – podlegały ewolucji w ramach jednej z dwu tradycji: pogańskiej i chrześcijańskiej. Pierwsza wywodziła się z poglądów starożytnych filozofów i sprawiła, że przez wieki praca zarobkowa była traktowana pogardliwie. Druga nobilitowała pracę upatrując w niej źródło bogactwa, ale pozostawała w sprzeczności z egoistyczną naturą homo oeconomicus. W rezultacie, każdy właściciel środków produkcji najpierw intuicyjnie, a od XVIII stulecia także na podstawie zaleceń teoretyków ekonomii, starał się zawłaszczyć jak największą część wartości wytworzonej przez pracownika. Wyzysk przybrał takie rozmiary, że zaczął zagrażać bezpieczeństwu klas posiadających i zmusił je do dość znacznych ustępstw na rzecz proletariatu. Od XIX wieku państwo stara się łagodzić konflikty między pracą a kapitałem, tworząc system prawnej ochrony pracowników. W odpowiedzi na normy i standardy dotyczące zatrudniania pracowników, trwają poszukiwania coraz bardziej wyrafinowanych metod eksploatacji personelu. W szczególności, nowo powstała dyscyplina naukowa – zarządzanie zasobami ludzkimi (kapitałem intelektualnym) dostarcza wiedzy, jak kształtować zachowania i psychikę pracowników, aby odpowiadały one interesom pracodawcy. W opozycji do tego nurtu stoi katolicka nauka społeczna, nawołując do etycznych zachowań w biznesie. Jak dotąd – z niewielką skutecznością.
[abstract_en] => Views on work – one of the fundamental values for a man, for a family and for entire nations – have evolved according to one of the two traditions: pre-Christian and Christian. In the first tradition, which can be traced back to the views of ancient philosophers, gainful employment is treated with contempt. The second tradition has consecrated work, which had been recognized as the source of wealth, although this tradition is inconsistent with the egoistic nature of homo oeconomicus. Consequently, owners of the means of production attempted to appropriate as large share of the value generated by employees as possible, initially because of their personal desires and – since the 18th century – due to recommendations of scholars in economics. Exploitation of the workforce increased so much that it began to threaten safety of the class of owners, who were therefore forced to make significant concessions to their employees. In the 19th century, state governments attempted to alleviate conflicts between the capital and the workforce by creating a system of the legal protection of employees. In response to the legal norms and standards that protected employees, the employers began to search for ever more sophisticated methods of exploitation of the workforce. In particular, a new scientific discipline has been created, management of human resources (management of the intellectual capital), which provides methods for shaping attitudes and the psychological posture of employees so that they could be most profitable for employers. In the opposition to the current trends, the Catholic social teachings call for ethical behaviour in business; so far, with little success.
[keywords] => praca, siła robocza, pracownika, zarządzanie zasobami ludzkimi, etyka biznesu
[keywords_en] => work, workforce, employee, management of human resources, ethical behavior in business
[file_path] => /files/articles/2017-23-praca-jako-warto-a-warto-pracy-i-godno-pracownika.pdf
[okladka] => psychologia_ekonomiczna.jpg
[rocznik] => Rocznik: 2017 Tom: 23 Numer: 2
[strony] => 217-226
)